Wstęp

Pałac w Czerwonce to klasycystyczny pałac, znajdujący się w Czerwonce, dzielnicy Sochaczewa. Pierwotnie wystawiony przez rodzinę Błeszyńskich, najprawdopodobniej wg projektu Hilarego Szpilowskiego, od 1855 r. był własnością rodziny Garbolewskich. Od 1973 r. jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Fryderyka Chopina w Sochaczewie.

Historia

Budowę pałacu ufundowała rodzina Błeszyńskich około 1800 r. Najprawdopodobniej autorem projektu był architekt Hilary Szpilowski, projektant wielu klasycystycznych pałaców Królestwa Kongresowego przełomu XVIII i XIX wieku. W latach 1817–1823 kolejnym właścicielem majątku był Jan Nepomucen Toczyski, marszałek powiatu błońskiego, a w latach 1823–1843 Augustyn Radwan, dowódca pułku piechoty liniowej Wielkiego Księcia Michała. Po śmierci generała, jego żona wyszła za mąż za Stanisława Rychłowskiego i to on stał się kolejnym właścicielem dóbr. W 1855 r. posiadłość została odkupiona przez Kazimierza Aleksandra Garbolewskiego i jego żonę Mariannę z Cotinów. Około 1870 r. wzniesiono od strony południowej niewielką przybudówkę, co wydłużyło elewację frontową o dwa dodatkowe okna. Ostatnim przedwojennym właścicielem dóbr był Włodzimierz Ignacy Garbolewski.

W czasie II wojny światowej Czerwonkę zajęli Niemcy. W pałacu zamieszkał dr Hans Scheu, pełniący funkcję starosty sochaczewskiego. W 1943 r. dokonano przekształceń wnętrz, które pozbawiły dwór wyposażenia i rozkładu pomieszczeń z czasów Garbolewskich. W 1944 r. pałac stał się siedzibą władz dystryktu warszawskiego. W pałacu rezydował generał Erich von dem Bach, który dowodził stąd działaniami wojsk niemieckich przeciwko powstańczej Warszawie. W 1945 r. majątek rozparcelowano, a dziedziczka Halina Garbolewska została zmuszona przez władze komunistyczne do wyjazdu.

 

Posiadłość w 1946 r. została włączona w granice Sochaczewa. W latach 1945–1973 użytkownikiem dworu i otaczającego parku była Dyrekcja Technikum Ogrodniczego w Sochaczewie. W 1973 r. Urząd Miasta Sochaczewa przeznaczył dwór na siedzibę Państwowej Szkoły Muzycznej, która mieści się tu do dzisiaj. W latach 1984–1985 odpowiadając na zwiększające się potrzeby lokalowe szkoły, od strony południowo-wschodniej dobudowano wydłużony parterowy łącznik, zakończony obszerną, dwukondygnacyjną salą koncertową.

 

Park

Budynek pałacu otaczają pozostałości parku krajobrazowego, założonego w poł. XIX w., obecnie noszącego imię Ignacego Włodzimierza Garbolewskiego, ostatniego właściciela majątku.Park ma powierzchnię 3 ha, w południowej części znajduje się zbiornik wodny, podobnie jak pałac jest wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: 324/62 z 1.02.1962 oraz 33 z 20.06.1981).W 2018r. park przeszedł gruntowną rewitalizację. Odtworzono historyczny przebieg alejek oraz okrągły, ozdobny kwietnik. Stworzono scenę plenerową, zbudowaną w miejscu dawnej oficyny dworskiej, oraz ogród muzyczny wraz z plenerowym zestawem instrumentów.W parku w okresie letnim cyklicznie odbywają się koncerty plenerowe.

Architektura

Pierwotny układ pomieszczeń był dwutraktowy, z korytarzem pośrodku i sienią na osi. Obecny podział wnętrz zmieniony. Wyjątkową pozostałością po czasach Garbolewskich jest kominek klasycystyczny z pierwszej połowy XIX w., wykonany z piaskowca, ujęty parami jońskich kolumienek. Jego fragmenty możemy oglądać w pomieszczeniu na prawo od sieni. Oprócz niego we wnętrzach można zobaczyć dziewiętnastowieczny piec kaflowy i fragmenty profilowanego gzymsu, okalającego części niektórych ścian.